دانشجویان عزیز به سایت آموزشی خودتان خوش آمدید
     
Home Page

About Page

Catalog Page

Contact Page

Custom Page

Custom2 Page

Custom3 Page

Custom4 Page

Guest Book Page

Photo Page

Photo2 Page

Photo3 Page

Photo4 Page

Photo5 Page

Photo6 Page

Shopping Page Page

Whats New Page

Favorite Links Page

  

پست الکترونیک

پست الكترونيكي و اشاعهء اطلاعات

   

فصلنامه علوم اطلاع رساني دوره 15 شماره 3و4

بهار وتابستان 1379 

نوشته: جواد بشيري
دانشجوي كارشناسي ارشد كتابداري و اطلاع‌رساني

كليدواژه‌ها

پست الكترونيكي،  اشاعهء اطلاعات،  گروههاي مباحثه، فهرست پستي، گروه خبري،  مجلات الكترونيكي

چكيده

                پست الكترونيكي به عنوان يك ابزرا مهم ارتباطي, جايگاه ويژه‌اي در زندگي امروزهء ما يافته. اين وسيلهء ارتباطي به علت سهولت, سرعت Ùˆ هزينهء نسبتاً پايي آن توسط بسياري از سازمانها Ùˆ افراد Ùˆ از جمله كتابخانه‌ها Ùˆ مراكز اطلاع‌رساني به خدمت گرفته شده. اين مقاله به معرفي Ùˆ نحوهء كار با ابزارهايي چون گروههاي مباحثه, گروههاي خبري Ùˆ فهرست (ليست) پستي كه از طريق پست الكترونيكي به اشاعه اطلاعات در ميان كاربران مي‌پردازند, اختصاص دارد.

            بزرگترين شبكهء رايانه‌اي جهان يعني »اينترنت« كه شكل تكامل يافتهء »آرپانت« مي‌باشد در سال 1971 ميلادي توسط آژانس تحقيقاتي سازمان دفاع آمريكا Ùˆ برخي از همكاران آن در كشورهاي ديگر با تعداد اندكي عضو تاسيس گرديد. در طول سه دهه فعاليت روبه‌رشد, امروزه ميليون‌ها استفاده كننده در سراسر دنيا(1) به اين شبكه عظيم جهاني وصل هستند Ùˆ به انبوه اطلاعات موجود در آن دسترسي دارند. تقريباً تمام كساني كه به اينترنت دسترسي دارند از خدمات پست الكترونيكي نيز بهره‌مند هستند. البته خدمات پس الكترونيكي منحصر به اينترنت نيست Ùˆ به عنوان يك رسانه ارتباطي در سراسر اينترنت گسترده شده است.

مروري بر پست الكترونيكي

            پست الكترونيكي از مهمترين Ùˆ پراستفاده‌ترين خدمات اينترنت محسوب مي‌شود Ùˆ قابليت ارسال Ùˆ دريافت هر نوع پيام اعم از متن, تصوير, صوت Ùˆ ... را به شكل الكترونيكي (رقومي) دارد. پست الكترونيكي شباهت زيادي به پست معمولي دارد. اغلب مراكز (مانند American On-Line, Compuserv, Delphi,... Ùˆ بسياري از بي‌بي‌اس‌ها) Ú†Ù‡ به اينترنت متصل باشند Ùˆ Ú†Ù‡ نباشند, خدمات پست الكترونيكي را نيز ارائه مي‌دهند. همچنين مراكزي (مانند MCI Ùˆ Sprint) وجود دارند كه فقط مشترك پست الكترونيكي مي‌پذيرند. برخي از مراكز, خدمات پست الكترونيكي را فقط در داخل شبكه خود ارائه مي‌دهند Ùˆ برخي ديگر امكان ارسال Ùˆ دريافت پيام Ùˆ بطور كلي ارتباط با شبكه‌هاي ديگر را نيز فراهم مي‌سازند. بسياري از مراكز پست الكترونيكي, امكان ذخيره كردن پيامهاي خوانده شده بر روي رايانهء مركز را به مشتري مي‌دهند-البته ممكن است براي اين منظور هزينهء اضافي دريافت كنند. به هر حال تمام مراكز ارائه‌دهندهء اين خدمات, هزينه دريافت مي‌كنند, كه برخي از آنها در قبال خدمات هزينهء ثابت دارند Ùˆ برخي ديگر نسبت به حجم پيامهاي مبادله‌شده, هزينه را محاسبه Ùˆ دريافت مي‌كنند.

            پست الكترونيكي با برنامه‌هاي شبكه‌اي ديگر از قبيل »اف‌تي‌پي« Ùˆ »تل‌نت« تفاوت دارد, چرا كه اين گونه برنامه‌ها داراي خدمت‌گيرنده/خدمت ‌دهندهء دوطرفه هستند كه بين استفاده‌كننده Ùˆ منبع اينترنتي يك ارتباط دوسويه-تقريباً شبيه ارتباطي تلفني-برقرار مي‌سازند؛ در حالي كه اساس پست الكترونيكي بر اصل »ذخيره Ùˆ ارسال« است Ùˆ شباهت بسيار زيادي با خدمات پست معمولي دارد. پست الكترونيكي امكان ارتباط ناهمزمان افراد را فراهم مي‌سازد. به عبارت ديگر, فرستنده هر وقت بخواهد پيام خود را ارسال مي‌كند Ùˆ گيرنده نيز هر وقت بخواهد پيام مورد نظر را بخواند. در واقع لازم نيست فرستنده Ùˆ گيرندهء پيام, ارتباط همزمان داشته باشند. هنگام ارسال يك نامهء الكترونيكي, پيام از يك رايانه به رايانه ديگر مي‌رود تا به مقصد برسد Ùˆ در مقصد به صندوق پستي سيستم گيرنده مي‌رود Ùˆ در يك فايل (Inbox) ذخيره مي‌شود.

تجهيزات مورد نياز

            وجود تجهيزات شبكه‌اي با سرعت بالا, عمليات ارسال Ùˆ دريافت پيام را به ميزان بسيار قابل توجهي تسريع مي‌كند. نامه‌هاي الكترونيكي در اينترنت (بدون توجه به مسافت) معمولاًً در عرض چند ثانيه به مقصد مي‌رسند. هر حوزهء پست الكترونيكي يك خدمت‌دهنده دارد كه از »پروتكل ساده انتقال نامهء الكترونيكي« (SMTP)(2) استفاده مي‌كند. براي استفاده از خدمات پست الكترونيكي, پس از انتخاب Ùˆ اشتراك در يك مركز ارائه‌دهندهء خدمات الكترونيكي (Mailer), يك رايانه (يا نوعي پايانه), يك مودم Ùˆ يك خط تلفن مورد نياز است. اشتراك پست الكترونيكي بدين مفهوم است كه استفاده‌كننده بايد وارد رايانهء مركز خدمات پست الكترونيكي شود Ùˆ نامه‌هاي خود را ارسال Ùˆ دريافت نمايد. اين مراكز اشتراك موارد ذيل را در اختيار كاربر قرار مي‌دهند:

-         اطلاعات مربوط به نحوه متصل شدن به مركز؛

-         نشاني پست الكترونيكي كاربر, يعني همان نامي كه ديگران هنگام ارسال نامه به وي بايد از آن استفاده كنند (معمولاً اين نام از طريق تكميل فرم توسط كاربر Ùˆ با توافق مركز خدمت‌دهنده تعيين مي‌شود Ùˆ بايد بدون نقطه Ùˆ فاصله باشد Ùˆ از هشت نويسه (كاراكتر) تجاوز نكند)Ø›

-         يك نام ورود Ùˆ كلمهء رمز براي ورود به سيستم (نام ورود احتمالاً بخشي از آدرس پستي كاربر خواهد بود)Ø›

-         صندوق پستي در سيستم.

مزايا و كاربرد پست الكترونيكي

            پست الكترونيكي به عنوان يكي از ابزارهاي مهم ارتباطي داراي مزايا Ùˆ ويژگي‌هايي است كه اهم آنها عبارت‌اند از:

-         امكان ارتباط همزمان چند كاربر (از طريق كنفرانس پست الكترونيكي)Ø›

-         امكان ارسال همزمان پيام براي چند نفر (از طريق گروههاي مباحثه Ùˆ فهرستهاي پستي)Ø›

-         امكان عضويت در گروههاي مباحثه, گروههاي خبري Ùˆ فهرستهاي پستي؛

-         عدم نياز به ارتباط مستقيم Ùˆ رو در رو؛

-         امكان ذخيره Ùˆ در صورت لزوم تغيير پيامهاي آنها؛

-         سرعت بالاي ارسال Ùˆ دريافت پيامها؛

-         پايين بودن هزينه؛

-         حذف محدوديت‌هاي زماني Ùˆ جغرافيايي.

از كاربردهاي پست الكترونيكي در كتابخانه‌ها و مراكز اطلاع‌رساني مي‌توان به موارد زير اشاره كرد:

-         عضويت در خدمات آگاهي‌رساني جاري Ùˆ اشاعهء اطلاعات گزيدهء ناشران, كتابخانه‌ها, Ùˆ ...

-         توليد بولتن خبري يا فهرست تازه‌هاي كتابخانه Ùˆ ارسال آن به مشتركين؛

-         دريافت مجلات Ùˆ خبرنامه‌هاي الكترونيكي؛

-         استفاده از پست الكترونيكي براي دسترسي به بسياري از اطلاعات موجود در اينترنت؛

-         ايجاد گروههاي مباحثه Ùˆ خبري در موضوعات مختلف كتابداري Ùˆ اطلاع‌رساني؛

-         مكاتبات اداري مانند درخواست‌هاي امانت بين كتابخانه‌اي, درخواست پروفرما از ناشر يا كارگزار, ...

پست الكترونيكي و خدمات اشاعهء اطلاعات

            سهولت, سرعت Ùˆ قابليت‌هاي استفاده از پست الكترونيكي باعث شده كه اكثر كتابخانه‌ها Ùˆ مراكز اطلاع‌رساني علاوه بر مكاتبات شخصي كه از بديهي‌ترين خدمات پست الكترونيكي است, براي اشاعهء جديدترين اطلاعات به مشتريان خود, اين ابزار پرقدرت اطلاع‌رساني را به خدمت بگيرند. در دنباله به مهمترين شيوه‌هاي استفاده از پست الكترونيكي در خدمات اشاعهء اطلاعات اشاره مي‌شود.

1.فهرست‌هاي پستي

            يكي از خدمات جذاب Ùˆ مهم در اين عرصه, دستيابي به فهرست‌هاي پستي(3) است. در اينترنت, فهرستهاي پستي متعددي براي گروهها Ùˆ حرفه‌هاي مختلف از جمله اطلاع‌رساني, رايانه, Ùˆ ... وجود دارند. اغلب فهرستهاي پستي مشتركين جديد را آزادانه مي‌پذيرند Ùˆ خدمات خود را به طور رايگان در اختيار آنها قرار مي‌دهند.

            اولين گام براي پيوستن به يك فهرست پستي, اطلاع‌يافتن از وضعيت Ùˆ موقعيت آن است. خوشبختانه بيشتر اطلاعات مربوط به فهرستهاي پستي در چند منبع اينترنت متمركز شده‌اند كه به سادگي قابل دستيابي‌اند. چند ليست پستي مورد علاقهء كاربران اينترنت در »بيت نت« (BITNET) نگهداري مي‌شود. برخي از پايگاههاي »بي نت« خدمت‌دهنده‌هايي هستند كه اطلاعات فهرستهاي پستي Ùˆ خدمات مديريتي آنها (مانند اشتراك‌پذيري) را ارائه مي‌دهند. به اين پايگاهها, »ليست سرو«(4) نيز گفته مي‌شود. اگر آدرس يك پايگاه ليست سرو را بدانيم با فرستادن يك پيام الكترونيكي به آن مي‌توانيم اطلاعات مربوط به فهرست‌هاي‌پستي را دريافت كنيم. براي اين منظور بايد يك نامه الكترونيكي به »ليست سرو« مربوطه ارسال Ùˆ درخواست راهنمايي كرد. به همين جهت كافي است درمتن پيام, كلمه Help را به تنهايي تايپ Ùˆ نامه را به نشاني »ليست سرو« ارسال كرد.

            هر »ليست سرو« چند فهرست پستي را شامل مي‌شود. براي كسب اطلاعات دربارهء فهرستهاي پستي يك »ليست سرو« بايد فرمان List Short را براي آن بفرستيد. همچنين اگر بخواهيد اطلاعات مربوط به فهرستهاي پستي تمام پايگاه‌هاي »ليست سروها« را به دست آوريد مي‌توانيد فرمان List Global را ارسال كنيد. در پاسخ, يك نامهء الكترونيكي حاوي اسامي بيش از 5000 فهرست پستي را دريافت خواهيد كرد. چنانچه دربارهء يك فهرست خاص به اطلاعات بيشتري نياز داشته باشيد, كافي است فرمان Info را به همراه نام فهرست موردنظر (مانند Info Newjour) به »ليست سرو« بفرستيد. فرمانهاي ديگر »ليست سرو« مانند Subscritpion  امكان اشتراك يا لغو اشتراك در يك فهرست پستي شديد, تمام پيامهاي ارسالي به آن فهرست را دريافت خواهيد كرد Ùƒ تعداد آنها, ممكن است چند پيام در هفته يا چندين پيام در يك روز باشد.

            با پيروي از »ليست سرو«هاي موجود در »بيت نت« بسياري از پايگاههاي اينترنت نيز فهرست‌هاي پستي متعددي تاسيس نمودند. فهرست‌هاي پستي اينترنت اغلب با برنامه‌اي با نام Majordomo اداره مي‌شوند كه عملكرد بسيار مشابهي با »ليست سرو« دارد. براي يافتن فهرست‌هاي پستي يك پايگاه اينترنت, مي‌توانيد يك نامهء الكترونيكي به Majordomo آن پايگاه (مثلاً Majordomo@netcom.com) بفرستيد كه در متن آن فرمان List (به تنهايي در يك سطر) وارد شده باشد. برنامه Majordomo فهرست‌هاي پستي يك پايگاه را اداره مي‌كند. در واقع Majordomo همان ويژگي‌هاي »ليست سرو« را دارد.

            يكي از راهنماهاي گروههاي خبري Ùˆ مباحثه در اينترنت Liszt مي‌باشد كه شامل سه قسمت است:

-         راهنماي فهرست‌هاي پستي؛

-         راهنماي گروههاي خبري يوزنت, (5)

-         راهنماي گفتگوي رله‌اي اينترنت.(6)

شهرت Liszt بيشتر به خاطر راهنماي فهرست‌هاي پستي آن است, به طوري كه »ياهو« آن را يكي از ده وب سايت معتبر مي‌داند. اين راهنما, 000/80 فهرست پستي در سراسر جهان را معرفي مي‌كند. جستجو در اين فهرستها به صورت موضوعي Ùˆ كليدواژه‌اي Ùˆ با استفاده از منطق بولي and, or, not امكانپذير است. راهنماي Liszt به طور خودكار فهرست‌هاي پستي موجود در اينترنت را شناسايي مي‌كند. نشاني Liszt  Ø¯Ø± اينترنت http://www.liszt.com/ مي‌باشد Ùˆ از طريق پست الكترونيكي به نشاني Liszt@bluemarble.net نيز قابل جستجو است. براي دريافت جزئيات بيشتر دربارهء جستجو  Ùˆ دريافت اطلاعات از طريق پست الكترونيكي, بايد پيامي بدون متن به نشاني مذكور ارسال شود.

            علاوه بر اين خدمت‌دهنده‌هاي فهرست‌هاي پستي, كاتالوگي حاوي بيش از 1200 فهرست پستي فهرست فهرست‌ها, وجود دارد كه مي‌توانيد از طريق FTP ناشناس آن را به دست آوريد: فايل مربوطه با نام Interest Groups در دايركتوري NETINFO به نشاني Crvax.sri.com قرار دارد. دراين ليست, نام فهرست‌هاي پستي, شرح مختصري دربارهء آنها Ùˆ نحوهء اشتراك در آنها آمده است. محتويات اين فايل در هر فصل نوسازي مي‌گردد.

            از مهمترين اطلاعاتي كه در فهرست‌هاي پستي يافت مي‌شود مي‌توان به خبرنامه‌ها, مجلات الكترونيكي Ùˆ فهرست مندرجات مجلات اشاره كرد.

            چنانچه فهرست مورد علاقه‌تان را يافتيد Ùˆ خواستيد مشترك شويد, درخواستتان را مستقيماً به نشاني پستي آن فهرست نفرستيد؛ بلكه براي اشتراك از »ليست سرو« يا Majordomo استفاده كنيد.

2.گروههاي مباحثه(7)

            يكي از ديگر ابزارهاي الكترونيكي كه از طريق پست الكترونيكي عمل مي‌كند, گروههاي مباحثه مي‌باشند. با استفاده از اين ابزار افرادي كه داراي علايق مشترك هستند با يكديگر به بحث Ùˆ گفتگو مي‌پردازند Ùˆ اخبار Ùˆ اطلاعات مورد علاقهء خود را مبادله مي‌كنند. گروههاي مباحثه با نرم‌افزارهايي مانند Majordomo, Listproc, Listserv(R) Ùˆ ... مديريت مي‌شوند. اين سيستم هنگامي كه پيام, نامه, مقاله, خبر Ùˆ ... از سوي يك عضو به نشاني گروه ارسال شود, به طور خودكار آن را براي تمام اعضاي گروه ارسال مي‌كند.

            افراد گروه مباحثه ممكن است شامل چند نفر در قالب يك گروه كوچك باشند كه در زمينهء موضوعي خاصي تبادل نظر مي‌كنند يا گروه بسيار وسيعي در سطح كشور, منطقه يا جهان باشند. موضوعات مورد بحث در اين گروهها ممكن است بسيار تخصصي Ùˆ علمي, يا در زمينه‌هاي عمومي‌تر باشد كه افراد بسياري مي‌توانند عضو آن شوند. عضويت در گروههاي مباحثه معمولاً به آساني Ùˆ از طريق ارسال پيامي الكترونيكي صورت مي‌پذيرد Ùˆ با توجه به خدمت‌دهندهء هر گروه مباحثه, ممكن است با يكديگر اندكي تفاوت داشته باشند. با عضويت در اين گروهها, مشتركين پيام خود را به نشاني گروه (فهرست) ارسال مي‌كنند Ùˆ به طور خودكار پيام مربوطه براي تمام اعضا ارسال مي‌شود Ùˆ در صورتي كه يكي ديگر از اعضا پاسخي براي گروه (فهرست) ارسال نمايد توسط تمامي اعضاي ديگر دريافت مي‌گردد. گروههاي مباحثه همانند فهرست‌هاي پستي ممكن است به صورت تمام خودكار اداره Ùˆ كنترل شوند. مثلاً ممكن است مدير فهرست پستي, اجازه توزيع پيامهاي غيرمرتبط Ùˆ سطحي را به تمامي اعضا ندهد Ùˆ اشتباهات ويژه‌اي را كه معمولاً اتفاق مي‌افتد رفع نمايد.

            مسائل Ùˆ موضوعاتي كه معمولاً در گروههاي مباحثه مطرح مي‌شوند عبارت‌اند از:

-         كنفرانس‌هاي آينده Ùˆ موضوعات آن,

-         كتابهاي جديد در زمينه‌هاي مورد علاقه,

-         اخبار Ùˆ اطلاعات علمي, فني, هنري, Ùˆ ...,

-         متن كامل مجلات الكترونيكي,

-    تبادل نظرات Ùˆ تجارب دربارهء مسائل خاص,

-         خدمات اشاعهء اطلاعات گزيده,

-         آگهي‌هاي تبليغاتي,

-         خدمات آگاهي‌رساني جاري,

-         فهرست مندرجات مجلات,

-         ....

1/2.نحوهء عضويت در گروههاي مباحثه

            با توجه به اين گروههاي مباحثه به طور خودكار اداره مي‌شوند, لازم است كه دستورها Ùˆ فرمانهاي مربوط به عضويت بدقت رعايت, Ùˆ از توضيح اضافي خودداري شود. در غير اين صورت, خدمت‌دهندهء مربوط به ارسال پيامي كه حاكي از اشتباه بودن فرمان شما است به درخواست شما ترتيب اثر نخواهد داد. براي اين منظور مي‌توان با استفاده از فرمان Help نحوهء عضويت Ùˆ اطلاعات ضروري ديگر را به دست آورد.

            هنگامي كه فرد جديدي در گروه مشترك مي‌شود, نشاني پستي وي به طور خودكار به فهرست اضافه مي‌شود Ùˆ بعد از مدتي كوتاه پيامي مبني بر پذيرش اشتراك Ùˆ نحوهء كار Ùˆ ساير شرايط به وي ارسال مي‌شود Ùˆ از آن پس از تمامي پيامهايي كه گروه دريافت مي‌كند نسخه‌اي نيز براي عضو جديد ارسال Ùˆ پيام وي نيز براي تمام اعضاي گروه ارسال مي‌گردد.

2/2.فهرست گروههاي مباحثهء كتابداري و اطلاع‌رساني

            گروههاي مباحثه Ùˆ فهرستهاي پستي زيادي در زمينهء كتابداري Ùˆ اطلاع‌رساني وجود دارند, كه برخي از مهمترين آنها عبارت‌اند از:

DIGLIB● (Digital libraries)

          فهرستي است براي كتابداران, محققان Ùˆ متخصصين اطلاع‌رساني براي بحث در زمينهء مجموعه‌اي از مسائل Ùˆ فناوري‌ها در ارتباط با ايجاد كتابخانه‌هاي الكترونيكي.

ميزبان: IFLANET

نشاني اشتراك: Listserv@infoserv.nlc-bnc.ca

● IFLA-L

            مجمع الكترونيكي به منظور تشويق Ùˆ ترغيب ارتباط بين اعضاي ايفلا Ùˆ جامعهء بين‌المللي كتابداري است. هدف از ايجاد اين فهرست تسهيل مبادله اطلاعات Ùˆ ارتباطات حرفه‌اي Ùˆ توسعهء آن بين اعضاي ايفلا مي‌باشد.

            ميزبان: IFLANET

            نشاني اشتراك: Listserv@infoserv.nlc-bnc.ca

● ASIS-L LISTSERV

            گروه مباحثهء عمومي انجمن علوم اطلاع‌رساني آمريكا مي‌باشد Ùˆ هر فردي مي‌تواند با ارسال پيامي به نشاني listserv@asis.org براي اشتراك در فهرست مزبور اقدام نمايد. خط موضوع پيام ارسالي بايد خالي باشد Ùˆ جاي متن پيام خط زير نوشته Ùˆ ارسال شود:

            > نام خانوادگي Ùˆ نام< Subscribe asis-L

3- مجلات الكترونيكي

            با گسترش اينترنت در عرصه‌هاي مختلف اطلاع‌رساني, اكثر ناشران نشريات ادواري اقدام به راه‌اندازي سايت وب Ùˆ عرضهء محصولات خود بر روي اينترنت نموده‌اند. بسياري از مجلات Ùˆ خبرنامه‌هايي كه قبلاً فقط به شكل چاپي تهيه Ùˆ توزيع مي‌شد, امروزه از طريق اينترنت Ùˆ پست الكترونيكي قابل دستيابي مي‌باشند. مجلاتي كه از طريق پست الكترونيكي يا اينترنت قابل دسترسي مي‌باشند برخي به صورت رايگان Ùˆ برخي با پرداخت حق اشتراك در اختيار استفاده‌كنندگان قرار مي‌گيرند. از روشهاي شناسايي اين گونه مجلات, استفاده از فهرست مجلات جديد آمريكا(8) به نشاني http://gort.ucsd.edu/newjour/, با خدمات اطلاع‌رساني BUBL (9)به نشاني http://bubl.ac.uk/ مي‌باشد.

            برخي از ناشران متن كامل مقالات را به رايگان در اختيار استفاده‌كنندگان قرار مي‌دهند Ùˆ برخي ديگر, تنها فهرست مندرجات مجلات را به صورت رايگان عرضه مي‌كنند Ùˆ براي ارائه متن كامل, نياز به اشتراك Ùˆ پرداخت حق اشتراك دارند. اشاعهء اطلاعات فهرست مندرجات مجلات از طريق پست الكترونيكي توسط ناشران, بسيار رايج است. به عنوان مثال انتشارات Elsevier فهرست مندرجات 1100 عنوان از مجلات خود را با عنوان Contents Direct از طريق پست الكترونيكي به رايگان در اختيار علاقه‌مندان قرار مي‌دهد. در اين خدمت, فهرست مندرجات مجلات, 2 تا 4 هفته قبل از انتشار مجله (به شكل چاپي), در اختيار استفاده‌كنندگان قرار مي‌گيرد. براي اشتراك Ùˆ استفاده از اين خدمات مي‌توان از طريق نشاني اينترنت WWW.elsevier.com/locate/contentsdirect يا نشاني پست الكترونيكي Cusubs@elsevier.co.uk اقدام كرد.

            Newjour نام يكي از فهرست‌هاي پستي است كه در زمينه مجلات الكترونيكي Ùˆ نشاني آنها در اينترنت اطلاعات باارزشي را در اختيار استفاده‌كنندگان قرار مي‌دهد. براي عضويت در اين فهرست پيام    > نام< Subseribe Newjour را به نشاني listproc@ccat.sas.upenn.edu ارسال نماييد. توجه داشته باشيد كه محل متن پيام Ùˆ خط موضع بايد خالي باشد Ùˆ در قسمت > نام< نام خودتان را بنويسيد.

4.گروه‌هاي خبري

            گروه‌هاي خبري(10) گروه‌هايي هستند كه در سطح اينترنت گسترده‌اند Ùˆ تقريباً به تعداد موضوعات موجود در اين شبكه, گروه خبري فعال وجود دارد. گروههاي خبري در موضوعات سياسي, اجتماعي, فرهنگي, تجاري, اطلاع‌رساني, Ùˆ ... فعال‌اند Ùˆ تاكنون بيش از 000/12 گروه خبري شناخته شده است. براي دسترسي به هر موضوعي در هر گروه خبري بايد به كارگزار خاصي دسترسي داشته باشيم. هيچ يك از ارائه‌كنندگان خدمات اينترنتي نمي‌توانند تمام گروههاي خبري را پوشش دهند. دسترسي به تمام گروههاي خبري امكانپذير است, اما براي عضويت در هر گروه خبري بهتر است حداقل دو هفته قبل از عضويت, اخبار Ùˆ اطلاعات آن گروه خبري مورد مطالعه Ùˆ بررسي قرار گيرد Ùˆ سپس براي عضويت اقدام شود, چرا كه وصل شدن به گروه خبري Ùˆ ارسال پيام به آن از همان ابتدا, مانند پريدن به وسط حرف افرادي است كه در حال گفتگو هستند.

            سلسله مراتب گروههاي خبري سالها پيش تدوين شده Ùˆ هنوز وجود دارد Ùˆ »7كلان« (7 Big) ناميده مي‌شود:

-         Alt:موضوعات نامعمول؛

-         Comp: امور رايانه؛

-         Misc: مباحث متفرقه,

-         News: اخبار يا موضوعات مربوط به يوزنت Ùˆ خود گروه خبري,

-         Rec: سرگرمي,

-         Sci: موضوعات مختلف علمي,

-         Soc: موضوعات علوم اجتماعي,

-         Talk: موضوعات عمومي Ùˆ همگاني.

اگر تازه وارد يوزنت شده‌ايد و مي‌خواهيد از گروههاي خبري استفاده كنيد. بهتر است كه از news.announce.newgroups و news.answers استفاده نماييد. تا با شرايط و چگونگي كار گروههاي خبري آشنا شويد.

اشاعه اطلاعات گزيده و آگاهي‌رساني جاري

            از مهمترين خدماتي كه كتابخانه‌ها Ùˆ مراكز اطلاع‌رساني, به خصوص كتابخانه‌هاي تحقيقاتي, تخصصي Ùˆ دانشگاهي Ùˆ مراكز تجاري, ناشران, Ùˆ ... براي متقاضيان Ùˆ استفاده‌كنندگان خود ارائه مي‌كنند, خدمات آگاهي‌رساني جاري Ùˆ اشاعهء اطلاعات گزيده هستند. با اين خدمات, اعضاي كتابخانه يا مشتركين به طور خودكار از جديدترين اطلاعات دريافتي كتابخانه مطلع مي‌گردند. افرادي كه به موضوع خاصي علاقه‌مندند Ùˆ در آن زمينه به تحقيق مي‌پردازند, اطلاعات مورد علاقهء خود را از ميان انبوه اطلاعات موجود به صورت گزينشي Ùˆ دائم دريافت مي‌كنند.

            با استفاده از فهرست پستي در پست الكترونيك, اطلاعات مورد نظر تنها يك بار وارد رايانه مي‌شود. پس از آن اطلاعات Ùˆ فايلهاي موردنظر به طور همزمان,  به سرعت Ùˆ بدون دخالت نيروي انساني به طور خودكار Ùˆ به تعداد مشتركيني كه قبلاً نشاني پست الكترونيكي آنها وارد فهرست پستي شده, براي تمامي افراد ارسال مي‌شود. ممكن است اطلاعات موجود در رايانه براي ارائه خدمات فوق, نتيجه ورود اطلاعات از طريق صفحه كليد, يا كاوش در پايگاه اطلاعاتي ديگري باشد.

            شركتها Ùˆ مراكز اطلاع‌رساني تجاري Ùˆ ناشران نيز با ايجاد فهرستهاي پستي به ارائه خدمات آگاهي‌رساني جاري Ùˆ اشاعهء اطلاعات گزيده مي‌پردازند Ùˆ از اين طريق با كمترين هزينه به ارائه خدمات, بازاريابي Ùˆ ارسال آخرين اخبار Ùˆ اطلاعات مورد نياز مشتركين مي‌پردازند, كتابخانه‌ها Ùˆ افراد محقق Ùˆ علاقه‌مند, با عضويت در فهرستهاي پست الكترونيكي مي‌توانند از آخرين اطلاعات موجود در جهان در ارتباط با موضوع مورد علاقهء خود آگاه گردند. هر چند كه تعدادي از ناشران Ùˆ شركتهاي تجاري براي ارائه اين خدمات هزينه دريافت مي‌كنند ولي بيشتر اين خدمات رايگان است Ùˆ هزينه‌اي بابت آن پرداخت نمي‌شود. كافي است يك بار براي عضويت در اين فهرستهاي پستي اقدام شود؛ از آن پس, تا زماني كه از طرف مشترك  اعلام قطع اشتراك نشود, به محض توليد يا دريافت اطلاعات جديد, اطلاعات مربوطه به طور خودكار براي وي ارسال مي‌شود. شناسائي Ùˆ عضويت در فهرستهاي پستي كه به ارائهء اين گونه خدمات مي‌پردازند يكي از روشهاي بسيار خوب Ùˆ مفيد براي دسترسي به اطلاعات روزآمد Ùˆ جاري مي‌باشد.

پست الكترونيكي در آينده

            پست الكترونيكي يكي از ابزارهاي فوق‌العاده مناسب براي مكاتبات شخصي, يك برنامهء شبكه‌اي براي دستيابي نسبتاً آسان به منابع Ùˆ نيز رسانه مناسبي براي ارتباطات بين شبكه‌ها است Ùˆ به سرعت خود را براي مبادلهء داده‌هاي دودويي منطق مي‌سازد.

            با به ميان آمدن پست الكترونيكي, ابزارهاي اصلي به كارگيري اينترنت كامل مي‌شود. كاربران با استفاده از اين ابزارها, به خواسته‌هاي خود دست مي‌يابند. به نظر نمي‌رسد كه هيچ يك از اين ابزارها منسوخ شوند, بلكه پيشرفت در جهت افزايش امكانات اين برنامه‌هاي كاربردي خواهد بود.

پي‌نوشت‌ها

1-براساس آخرين آمار اينترنت در آوريل 2000, تعداد 148 ميليون استفاده‌كننده در سراسر جهان به اينترنت متصل هستند كه از اين تعداد 87 ميليون مربوط به دو كشور ايالات متحده آمريكا و كانادا مي‌باشند.

2-Simple Mail Transport Protocol

3-Mailing Lists

4-Listserv

5-Usenet Newsgroup

6-IRC Chat

7-Discussion Groups

8-American Newjour List

9-Bulletin Board for Libraries

10-News Groups

منابع

1-استبروك, نوئل. خودآموز اينترنت در 24 ساعت. ترجمه عين‌الله جعفرنژادقمي. تهران: علوم رايانه, 1377.

2-بنت, فالك. Internet به زبان ساده. ترجمه مجيد سماوي. تهران: چرتكه, 1374.

3-»دسترسي رايگان به فهرست مطالب 112 مجله تخصصي از طريق پست الكترونيكي«. پژوهشنامه اطلاع‌رساني, سال سوم, شماره 7, اسفندماه 1378: ص 4.

4-كيد, توني. »مديريت مجلات الكترونيكي: برخي مسائل و راه‌حل‌ها«. ترجمه جواد بشيري, علوم اطلاع‌رساني: فصلنامه علمي-پژوهشي, دوره 14, شماره 3 و 4, بهار و تابستان 1378: ص 75-78.

5-گافين, آدام. خودآموز استفاده از اينترنت. ترجمه مسعود خرسند. تهران: نشر آروين, 137.

6-محسني, حميد؛ ابراهيمي, مهدي. دستنامه پست الكترونيك و جنبه‌هاي كاربردي آن؛ براي كتابخانه‌ها, كتابداران, محققان و ... تهران: نشر كتابدار, 1378.
  فرم ها در یک صفحه وب چگونه ایجاد Ù…ÛŒ شوند؟

فرمها ( Forms )

نويسنده : مدرسه وب
موضوع : HTML                                                Ù†Ø³Ø®Ù‡ قابل چاپ           
تاريخ نشر : Û²Û´/Û¸/Û±Û³Û¸Û±                  Ø§ÙŠÙ† مقاله ÛµÛµÛ¹ Ø¨Ø§Ø± مطالعه شده است
Û´ نفر تا به حال به اين مقاله رای داده اند.      

از طريق استفاده از عنصر <form> و چند تگ مرتبط قادر به دريافت اطلاعات از بازديدکنندگان صفحاتتان و يا تبادل اطلاعات بين صفحات مختلف خواهيد شد. با کمک اين گروه از تگ ها قادر به نمايش باکسهاي ورود اطلاعات متن (text fields) ، چک باکسها (check-boxes) ، راديو باتونها (radio-buttons) و ... شده و همچنين امکان گذاشتن دکمه هاي ارسال (submit button) و يا حذف (reset) را خواهيد داشت. اين فصل با شرح تگ هاي form و input و ... به چگونگي ايجاد ارتباط با بازديدکنندگان و گرفتن اطلاعات از آنها بصورت لاتين و يا فارسي خواهد پرداخت.

توجه داشته باشيد که براي پردازش اطلاعات دريافتي از کاربر بايد با يکي از زبانهاي cgi از قبيل ASP، perl، PHP، CFM ، JSP يا Java آشنائي داشته باشيد. مثالهاي cgi مدرسه وب از ربان اسکريپت Perl استفاده ميکنند.

مثالها:

وروديهاي متن يا Text fields
مثالي ساده در مورد ايجاد text field ها . با کمک text field ها کاربران قادر به وارد کردن و تايپ متن خواهند شد.

وروديهاي رمز عبور يا Password fields

مثالي ساده در مورد ايجاد password field ها . با کمک password field ها کاربران قادر به ورود رمز عبور يا پسورد خواهند شد.

مثالهاي بيشتر

فرمها (Forms)

تمامي عناصر و تگهائي که تاکنون ديده ايد فقط به نمايش اطلاعات پرداخته اند و هيچکدام به گرفتن و اخذ اطلاعات از کاربر نپرداخته اند. فرمها که با تگ <form> معرفي ميشوند، طراح سايت را قادر به جمع آوري و اخذ اطلاعات از بازديدکننده سايت خواهند کرد. عنصر فرم و گروهي از عناصر و تگهاي درون آن به دريافت و ارسال اطلاعات به سمت وب سرور کمک خواهند کرد و لازم به ذکر است که تمامي تگهاي مربوط به فرمها بايد درون تگهاي <form> و <form/> قرار ميگيرند.

درون تگ فرم گروه زيادي از عناصر و تگهاي مختلف قابل استفاده هستند از قبيل عناصر ورود متن يک سطري(text fields)، عناصر ورود متنهاي چند سطري (Textarea)، منوهاي drop-down و radio buttons و ...


تگ Input

به عنوان پر مصرف ترين تگ مربوط به ورود اطلاعات بايد از تگ <input> نام برد. در اين تگ شناسه اي به نام type به تعيين نوع اطلاعات ورودي اختصاص دارد. مقادير ممکن براي اين شناسه به قرار زيرند:
text , checkbox , radio , password , hidden , submit , reset , button , file , image
در ادامه به شرح بعضي از type هاي کاربردي خواهيم پرداخت:

وروديهاي متن (Text Fields)

اگر ميخواهيد که بازديدکننده اطلاعاتي از قبيل متن، اعداد و ... را وارد کند از شناسه اي با مقدار "text" استفاده ميشود.

کد اچتمل نمايش توسط مرورگر
<form>
First name:
<input type="text" name="firstname">
<br>
Last name:
<input type="text" name="lastname">
</form>
First name:
Last name: 
<form dir="rtl" >
نـــــــــــــــام:
<input type="text" name="firstname">
<br>
نام خانوادگي:
<input type="text" name="lastname">
</form>
نـــــــــــــــام:
نام خانوادگي:

توجه داشته باشيد که تگ <form> چيزي را به نمايش نخواهد گذاشت بلکه تگهاي درون آن توسط مرورگر نمايش داده خواهند شد. در مثال فارسي بالا به شناسه dir و مقدار rtl آن توجه داشته باشيد.لازم به يادآوري است که اغلب مرورگرها در حالت پيش فرض براي وروديهاي متن اندازه 20 کاراکتر را در نظر ميگيرند و اگر ميخواهيد که اندازه پيش فرض وروديهاي متن را تغيير دهيد بايد از شناسه اي به نام size استفاده کنيد.

وروديهاي Radio Buttons

اگر ميخواهيد که بازديدکننده گزينه اي را از بين چند گزينه محدود انتخاب کند، از مقدار "radio" براي شناسه type استفاده کنيد:

کد اچتمل نمايش توسط مرورگر
<form>
<input type="radio" name="sex" value="male"> Male
<br>
<input type="radio" name="sex" value="female"> Female
</form>
Male
Female 
<form dir="rtl">
<input type="radio" name="sex" value="male"> مرد
<br>
<input type="radio" name="sex" value="female"> زن
</form>
مرد
زن

همانطور که مشاهده ميشود فقط امکان يکي از گزينه ها براي کاربر ميسر است.

وروديهاي Checkboxes

اگر ميخواهيد که بازديدکننده يک يا چند گزينه را از بين چند گزينه محدود انتخاب کند، از مقدار "checkbox" براي شناسه type استفاده کنيد:

کد اچتمل نمايش توسط مرورگر
<form>
<input type="checkbox" name="bike">
I have a bike
<br>
<input type="checkbox" name="car">
I have a car
</form>
I have a bike
I have a car 
<form dir="rtl">
<input type="checkbox" name="bike">
دوچرخه دارم
<br>
<input type="checkbox" name="car">
ماشين دارم
</form>
دوچرخه دارم
ماشين دارم
شناسه Action و دکمه Submit در فرمها ( Form's Action Attribute & Submit Button)

در فرمها براي ارسال اطلاعات کسب شده از دکمه اي به نام ارسال يا Submit Button استفاده ميشود و در اثر کليک کاربر بروي اين دکمه "Submit" ، اطلاعات درون فرم به فايلي ديگر ارسال خواهند شد. براي تعيين مقصد ارسال اطلاعات بايد درون تگ form از شناسه اي به نام action استفاده کنيد. مقدار شناسه action آدرس يا url فايلي است که به دريافت و سپس پردازش اطلاعات دريافتي خواهد پرداخت. معمولا فايلهاي بخش action برنامه ها و اسکريپت هائي نوشته شده با ربانهاي cgi مانند ASP، Perl ، PHP و ... بوده و وظيفه آنها دريافت اطلاعات فرمها و سپس پردازش آنها ميباشد.

تعيين مقدار "submit" براي شناسه type سبب نمايش دکمه Submit يا ارسال خواهد گرديد.

کد اچتمل نمايش توسط مرورگر
<form name="input" action="form_action.cgi">
Username:
<input type="text" name="user">
<input type="submit" value="Submit">
</form>
Username: 
<form name="input" action="form_action.cgi" dir="rtl">
نام کاربر
<input type="text" name="user">
<input type="submit" value="Submit">
</form>
نام کاربر

در مثال بالا در باکس ورودي متن، کلمه اي را وارد کرده و دکمه ارسال را کليک کنيد. مرورگر به محض کليک دکمه ارسال، اطلاعات درون فرم را که در اين مثال متني ساده است به سمت فايلي که در شناسه action تعيين شده است ارسال کرده و در اين مثال برنامه اي به زبان Perl با نام form_action.cgi در سمت سرور به ذخيره و سپس نمايش متني خبري خواهد پرداخت.

ورود متن فارسي در عناصري مانند Text field يا Text area:

همانطور که در مثالهاي بالا مشاهده کرديد در مورد المانهاي Text field و Textarea با کمک شناسه dir ميتوان سمت و جهت ورود اطلاعات را "از راست به چپ" تعيين کنيد. ولي اگر کاربري ويندوز فارسي نداشته باشد، از کامپيوترهاي مکينتاش استفاده کند و يا سيستمش را فارسي نکرده باشد قادر به ورود اطلاعات به زبان فارسي نخواهد بود و نويسه هاي تايپ شده لاتين خواهند بود!، در اينگونه موارد چه بايد کرد؟
معمولا برنامه نويسان وب براي فراهم ساختن امکان ورود متن فارسي از يکي از دو روش زير استفاده ميکنند:
  • استفاده از اپلتهاي جاوا با اين مزيت Ú©Ù‡ سورس Ùˆ کد اصلي فارسي سازي قابل استفاده توسط ديگران نيست!!
  • استفاده از زبان جاوا اسکريپت Ùˆ با اين عيب Ú©Ù‡ سورس Ùˆ کد اصلي JavaScript قابل مشاهده Ùˆ استفاده توسط ديگران است!

    مدرسه وب بر اساس دستورالعملهاي "پروژه فارسي وب" از روش دوم استفاده کرده و از کد جاوا اسکريپت فراهم شده توسط اين پروژه استفاده ميکند. مثال زير نحوه استفاده از کد فارسي ساز جاوا اسکريپتي مذکور را شرح خواهد داد:

    فارسي ساز جاوا اسکريپتي
    مثالي در مورد نحوه استفاده از فارسي ساز جاوا اسکريپتي در يک فرم متشکل از Textfield ها

    مثالهاي بيشتر

    حالتهاي مختلف ورودي Input
    در تگ input و با کمک شناسه type و مقادير مختلف براي آن ميتوان انواع مختلف اطلاعات را از وبگرد گرفت.

    Checkboxes
    مثالي در مورد نحوه تعريف فرمي متشکل از Checkbox ها

    Radiobuttons
    مثالي در مورد نحوه تعريف فرمي متشکل از Radiobutton ها

    فهرست کرکره اي ساده
    مثالي در مورد نحوه تعريف فرمي متشکل از drop down box ها

    فهرست کرکره اي ديگر
    مثالي در مورد نحوه تعريف فرمي متشکل از drop down box ها با تعيين پيش گزينه

    Textarea
    مثالي در مورد نحوه تعريف فرمي متشکل از Textarea ، ناحيه اي براي ورود بيش از يک سطر متن (نکته: استفاده از اديتور ما براي اين مثال امکان پذير نيست! اگر گفتيد چرا!؟)

    تعريف فرمي با کمک دکمه يا button
    مثالي در مورد نحوه تعريف فرمي با کمک دکمه يا button

    ترسيم مرز در اطراف فرم
    مثالي در مورد نحوه تعريف فرمي دلخواه و ترسيم مرزي بدور آن به همراه تعيين عنواني براي فرم با کمک عنصر Fieldset

    ارسال ايميل با کمک فرمها
    مثالي در مورد نحوه ارسال ايميل با کمک فرمها

    ساختن فهرستي از سايتهاي مورد علاقه
    مثالي در مورد نحوه استفاده از تگ فرم و منوهاي کرکره اي و کمي جاوا اسکريپت براي ساخت فهرستي از سايتها

    • تگهاي فرم

    Start Tag Purpose کاربرد
    <form> Defines a form for user input تعريف فرم ورود اطلاعات
    <input> Defines an input field تعريف ورودي از نوع Input
    <textarea> Defines a text-area (a multi-line text input control) تعريف ورودي متن چند سطري يا text-area
    <label> Defines a label to a control تعريف برچسب يا label
    <fieldset> Defines a fieldset تعريف fieldset
    <legend> Defines a caption for a fieldset تعريف عنوان براي fieldset ها
    <select> Defines a selectable list (a drop-down box) تعريف فهرستهاي انتخابي يا drop-down box
    <optgroup> Defines an option group تعريف option group ها
    <option> Defines an option in the drop-down box تعريف گزينه اي از drop-down box ها
    <button> Defines a push button تعريف دکمه فشاري، متفاوت با button تگ input

     
      Heading 3 12345 CoolStreet Rd.
    Somewhereville, ST 12345

     
      فریم ها در یک صفحه وب چگونه ساخته Ù…ÛŒ شوند؟

    فريمها ( Frames )

    نويسنده : مدرسه وب
    موضوع : HTML                                                Ù†Ø³Ø®Ù‡ قابل چاپ           
    تاريخ نشر : Û²Û´/Û¸/Û±Û³Û¸Û±                  Ø§ÙŠÙ† مقاله ÛµÛ°Û° Ø¨Ø§Ø± مطالعه شده است
    Û³ نفر تا به حال به اين مقاله رای داده اند.      

    با کمک فريمها قادر به نمايش همزمان بيش از يک صفحه وب در پنجره مرورگر خواهيد شد. در اين درس با مفاهيم فريم ( Frame ) و تگ هاي مربوطه مخصوصا تگهاي Frame و Frameset آشنا خواهيد شد.

    مثالها:

    مجموعه فريمهاي عمودي
    مثالي در مورد ايجاد مجموعه فريمهاي عمودي توسط تگ هاي frameset و frame

    مجموعه فريمهاي افقي
    مثالي در مورد ايجاد مجموعه فريمهاي افقي توسط تگ هاي frameset و frame

    مثالهاي بيشتر


    فريمها (Frames)

    با کمک فريمها قادر به نمايش همزمان بيش از يک صفحه وب در پنجره مرورگر خواهيد شد. هر صفحه يا دريچه، فريم (frame) ناميده شده و فريمها کاملا مستقل از هم ميباشند. محتواي هر فريم هم ميتواند هر صفحه يا وب سايتي باشد. هر چند که فريمها طراحي سايتهاي کوچک و متوسط را بسيار آسان ميکنند ولي استفاده از آنها در کارهاي حرفه اي توصيه نميشود.(به جز در موارد خاص)

    معايب استفاده از فريمها:

    • موتورهاي جستجو با صفحات طراحي شده با فريمها مشکل دارند.
    • چاپ Ùˆ print صفحاتي Ú©Ù‡ از فريمها استفاده ميکنند مشکل است.
    • صفحاتي Ú©Ù‡ از فريمها استفاده ميکنند معمولا مبتدي بودن طراح سايت را نشان ميدهد!!
    تگ فريم ست (Frameset)
    • تگ <frameset> به تعريف فريمها Ùˆ تقسيم بندي پنجره مرورگر ميپردازد.
    • هر تگ <frameset> مجموعه اي از رديفها يا ستونها را تعريف ميکند.
    • داخل هر فريم ميتواند frameset ديگري قرار دهيد.
    • با Ú©Ù…Ú© شناسه هاي rows Ùˆ cols ابعاد Ùˆ نسبت هر فريم تعيين ميگردد.
    • تگ <frameset> درون تگهاي <html> Ùˆ <html/> قرار ميگيرد.(نيازي به قيد تگ body هنگام معرفي ÙŠÚ© frameset نيست.)
    تگ فريم (Frame)
    • کاربرد اصلي تگ <frame> تعيين source يا نام صفحه اي است Ú©Ù‡ بايد در فريم ها نمايش داده شود.

    مثال زير مجموعه اي از فريمها را که شامل دو فريم عمودي ميباشند معرفي ميکند. از سمت چپ فريم اول 75 درصد و فريم دوم 25 درصد از عرض پنجره مرورگر را به خود نمايش خواهند داد. در ادامه تعريف محتويات هر فريم، درون فريم اول فايل "frame_left.html" و درون فريم دوم فايل "frame_right.html" نمايش داده خواهد شد. 

    <html>
<frameset cols="75%,25%">
   <frame src="frame_left.html">
   <frame src="frame_right.html">
</frameset>
</html>

    براي نمايش مثال بالا به سه فايل نياز داريد، frame_left.html ،frame_right.html و فايل کد اچتمل بالا.

    شناسه هاي cols و rows در تگ frameset

    شناسه مقدار شناسه کارکرد
    cols عرض پنجره بر اساس پيکسل، درصد يا علامت * تعيين تعداد و اندازه ستونها در فريم ست
    rows عرض پنجره بر اساس پيکسل، درصد يا علامت * تعيين تعداد و اندازه رديفها در فريم ست

    مثالهاي زير را در نظر بگيريد:

    مثال 2 مثال 1 
    <html>
<frameset cols="25%,50%,25%">
   <frame src="frame_3.html">
   <frame src="frame_2.html">
   <frame src="frame_1.html">
</frameset>
</html>

    <html>
<frameset cols="*,200">
   <frame src="frame_2.html">
   <frame src="frame_1.html">
</frameset>
</html>
    نمايش توسط مرورگر نمايش توسط مرورگر

    در مثال يک عرض فريم اول از سمت راست 200 پيکسل تعيين شده و بقيه عرض پنجره که با علامت * مشخص ميشود به فريم دوم اختصاص خواهد يافت.
    در مثال دوم عرض پنجره با مقادير درصدي به فريمها اختصاص يافته است.
    در مورد شناسه rows دقيقا قراردادهاي بالا برقرارند.

    نکات کاربردي:

    * اگر فريمهاي طراحي شده مرزهاي قابل مشاهده دارند توسط کاربر قابل تغيير اندازه (resize) خواهند بود و براي جلوگيري از تغيير اندازه فريمها توسط کاربر بايد از شناسه اي به نام noresize در داخل تگ <frame> استفاده شود. در اين مثال noresize نميتوانيد که فريمها را تغيير اندازه بدهيد.

    * اگر ميخواهيد که فريمها scroll نشوند (بالا و پايين بردن صفحه توسط ماوس) بايد در تگ frame مقدار شناسه scrolling را برابر "no" قرار دهيد. (مقادير ممکن "yes" ، "no" و "auto" ميباشند.) در اين مثال scrolling صفحات قابل scroll نيستند.

    * اگر ميخواهيد که مرز بين فريمها نمايش داده نشوند بايد در تگ frame مقدار شناسه frameborder را برابر "0" قرار دهيد. (مثال frameborder )

    * درصد بسيار کمي از مرورگرها از تگهاي مربوط به frame و frameset پشتيباني نميکنند. براي اين موارد بايد از تگ <noframes> جهت نمايش صفحه جايگزين استفاده شود.

    مثالهاي بيشتر

    مجموعه فريمهاي مرکب
    مثالي در مورد ايجاد مجموعه اي مرکب از فريمهاي عمودي و افقي

    مثالي کاربردي در مورد فريمها
    در اين مثال کاربردي با کمک سه فريم امکان نمايش صفحات مختلف به آساني فراهم ميشود. فريم افقي و بالائي سرتيتر و نام اصلي سايت را نمايش خواهد داد و فريم سمت راست لينکهاي مهم صفحه را در بر گرفته و امکان navigation را فراهم ميسازد و نهايتا فريم اصلي و سمت چپ صفحات مختلف سايت را به نمايش خواهد گذاشت. توجه داشته باشيد که براي اين مثال حداقل به يک فايل براي معرفي مجموعا فريمها(frameset) و سه صفحه اچتمل براي فريمهاي بالائي، سمت چپ و راست احتياج خواهد بود.

    فريمهاي شناور و يا درجا (Inline frame)
    مثالي در مورد فريمهاي شناور و درجا (iframe)، فريمي درون يک صفحه اچتمل

    مثالي کاربردي در مورد فريمهاي درجا (Inline frame)
    مثالي کاربردي در مورد فريمهاي شناور و درجا (iframe) با کمک 7 صفحه اچتمل مختلف

    شوخي با فريم هاي شناور
    مثالي در مورد نمايش درايو لوکال (مثلا c: بازديدکنندگان سايت به آنها

    فريمها و پيوندهاي نامگذاري شده
    مثالي کامل در مورد فريمها و پيوندهاي نامگذاري شده و نحوه استفاده از آنها در طراحي سايتي ساده متشکل از چهار فايل اچتمل

    فريمها و پيوندهاي نامگذاري شده کامل
    همان مثال بالا در صفحه کامل مرورگر با شناسه هاي کامل در تگ frame

    تگ هاي فريم

    Start Tag Purpose کاربرد
    <frameset> Defines a set of frames تعريف مجموعه اي از فريم ها
    <frame> Defines a sub window (a frame) تعريف يک فريم
    <noframes> Defines a noframe section for browsers that do not handle frames تعريف جايگزين براي مرورگرهائي که از فريم ها پشتيباني نميکنند.
    <iframe> Defines an inline sub window (frame) تعريف فريم هاي درجا (inline)

     
    		 
       
     

    توانا بود هر که دانا بود